Ontdek het ambacht: stoffeerder en stoelendokter Noor Bouterse
Haar dochter noemt haar de stoelendokter, en die naam verdient ze. Stoffeerder Noor Bouterse is een veelzijdige creatieveling, maar haar passie ligt bij het stofferen. ‘Als stoffeerder komen al mijn passies samen, zoals mijn liefde voor vormgeving.’ Wij namen een kijkje in haar atelier.
Maker Noor Bouterse (41) van Van Noor Upholstery
Werkplaats Atelier van 100 m2 in voormalige goederenoverslag op het KNSM-eiland in Amsterdam
Techniek Passen, meten, naaien, stikken, schuimrubber bewerken, stof snijden, ontwerpen
Favoriete gereedschap ‘Mijn hoofd, daarmee bedenk ik alles.’
Van alle markten thuis
Gezegend met een fotografisch geheugen en handen die kunnen maken wat haar ogen zien, zou je denken dat Noor Bouterse de creatieve beroepen voor het kiezen heeft. Nou, dat klopt. En het bleek meteen haar grootste struikel- blok: ‘Ik heb van alles gedaan: setdresser, etaleur, stylist… Maar na een tijdje kreeg ik steevast een bore-out, dan had ik het wel weer gezien.’ Tot zes jaar geleden, toen haar zwager, Olger Blasé van de bekende vintagewinkel De Machinekamer, haar smeekte: ‘Word alsjeblieft stoffeerder, want waar ik mijn meubels nu heenbreng, snappen ze het niet. Ik weet zeker dat jij het wél kunt’. Het bleek een schot in de roos. ‘Als stoffeerder komen al mijn passies samen, zoals mijn liefde voor vormgeving.’
LEES OOK
Ontdek het ambacht: kunst van textiel en aardewerk
“Als stoffeerder komen al mijn passies samen, zoals mijn liefde voor vormgeving”
Leren stofferen
‘Maken doe ik al van kinds af aan. Ik zat op de Vrije School, waar ik leerde tekenen, schilderen, handwerken, etsen, smeden… Later heb ik nog even op de kunstacademie gezeten, maar dat bleek een verkeerde keuze. Ik ben geen kunstenaar, ik ben een máker.’ Ze wijst naar haar schort. ‘Geef me een lap leer en ik maak er een schort van.’ Toen ben ik de avondcursus gaan volgen, tien avonden lang. Je leert er vooral klassiek stofferen, van die eiken fauteuils met siernagels en een rokje, maar ik nam telkens een andere designklassieker van mijn zwager mee. Zo leerde ik heel uiteenlopende modellen te bekleden. Ik stoffeer nu designklassiekers vanaf de jaren twintig tot heden.”
Tijdsbeeld
Tegen een wand staat een rek met boeken over beroemde ontwerpers en meubel vormgeving. ‘Mijn bibliotheekje. Het boek over Pierre Paulin is mijn bijbel. Ik ben nu bezig met zijn Mushroom Chair en pak dan dat boek erbij om te zien hoe die stoel is gemaakt en wat Paulins filosofieën waren.’ Want dat is de crux voor Noor: een designmeubel is niet zomaar een meubelstuk. ‘Ze staan voor een tijdsbeeld. Ze zijn ontworpen met een visie en een ideaal, met specifieke materialen en kleuren als uitgangspunt. Dat moet je weten én begrijpen. Zo kun je op een Gispen-stoel geen gebloemde stof plaatsen, dan snap je dat hele ontwerp niet.’
LEES OOK
Ontdek het ambacht: creatieve meubels van gerecycled kunststof
De anatomie van design
‘Laatst heb ik op Marktplaats met iemand ruziegemaakt die een Orange Slice-fauteuil aanbood in een tijgerprint! Dan begrijp je niets van Paulin, hij háátte zwart. Je doet afbreuk aan zijn hele esthetiek als je er een patroon op gooit. Ik duik eerst in mijn boeken om uit te zoeken hoe het origineel was. Niet voor niets noemt mijn dochter me de stoelendokter.’ Noor haalt de stoelen uit elkaar, fotografeert elke stap zodat ze precies weet hoe een ontwerp in elkaar steekt, en bouwt ze daarna weer op. ‘Soms voel ik me net Da Vinci die het menselijk lichaam opensnijdt en voor het eerst pezen en bloedvaten ziet.’ Zo heeft ze de anatomie leren kennen van talloze stoelen en banken.
“Niet voor niets noemt mijn dochter me de stoelendokter”
Herinneringen
Stofferen is eervol werk, maar er staat ook veel druk op. Ik ga iemands liefje repareren – dat moet ik wel goed doen. Zo heb ik voor auteur Gijs van der Sanden de bank van zijn ouders mogen herstofferen. Hij was begin twintig toen hij zijn ouders verloor. De bank is nu okergeel, maar van de totaal versleten grijze stof kon ik nog een los kussentje maken, als verrassing. ‘Dan zit je nog samen met hen op de bank’, zei ik. Dat vond ie te gek. Zo’n meubel staat ook voor een herinnering.’ Voor het eerst stokt het gesprek even. Ontroerd vervolgt Noor: ‘Dat ik die herinneringen levend mag houden, is heel eervol. Ooit riep ik: ik wil achter de naaimachine en daarmee mijn geld verdienen. Dat ik stoffeerder zou worden, had ik nooit kunnen dromen. Stofferen is mijn yoga. Ik stop nooit, tenzij ik niet meer kan.’
3x Typisch Noor
- ‘Van elke opdracht maak ik tekeningen. Eerst meet ik alles op, maak een schets van de stoel en dan bereken ik in het boekje precies hoeveel stof ik nodig heb. Ik doe alles op het oog en werk amper met de computer. Als de stroom uitvalt, kan ik doorwerken, haha.’
- ‘Ik heb vijf naaimachines, voor leer en stof, voor uiteenlopende stiksels, met verschillende voetjes. Je wilt een ‘lopend voetje’ hebben, zo’n ouderwets naaimachinevoetje dat mooi over de stof heen loopt, niet een voetje dat slipt. Je hebt dik garen nodig, want er komt trekkracht op. Bekledingsstof scheurt open als je huishoudgaren gebruikt.’
- ‘Voor vullingen werk ik alleen met koudschuim, een duurzame variant van schuimrubber. Ik gebruik geen polyether omdat dat veel sneller vergaat. Polyether wordt vaak in caravans toegepast, omdat die niet intensief worden gebruikt. Koudschuim is veel duurzamer.’
LEES OOK
Een kijkje bij kunstenaar Faan Olgers van Bisou Gallery
Bron: vtwonen 08-2021 | productie en tekst Bartjan Bouman | fotografie Ernie Enkelaar
