Ontdek het ambacht en WIN: modieuze lampen
Pure lichtpoëzie, dat is wat Susanne de Graef maakt. Lampen met een grafische, tactiele vormentaal, waarbij de hoofdrol is weggelegd voor dat ene ontastbare element dat haar mateloos fascineert: het licht zelf. Neem een kijkje in haar atelier vol modieuze lampen.
Maker Susanne de Graef (38, online susannedegraef.nl)
Atelier Studio van 60 m2 in het Klokgebouw in Eindhoven
Opleiding Creatieve beroepsopleiding SintLucas en Design Academy Eindhoven
Techniek Knippen, plakken, tekenen, naaien, breien, experimenteren
Favoriete gereedschap ‘Mijn naaimachine. Ik heb er al meerdere versleten door dingen te stikken die je eigenlijk niet kunt stikken, zoals dik plastic.’
Licht als sfeermaker
‘Al heb je nog zulke mooie meubels, wat brengt nou écht sfeer in huis? Licht!’ De ogen van ontwerper Susanne de Graef stralen als ze het zegt. ‘Ik beschouw licht als materiaal waarmee je kunt werken. Vroeger zat je vast aan de gloeilamp: licht was altijd een peertje, daar bouwde je een lamp omheen. De komst van ledlicht heeft voor een revolutie gezorgd. Tegenwoordig heb je zo veel vormvrijheid. Een lamp moet natuurlijk functioneel zijn – aan en uit kunnen – maar verder kun je licht op allerlei manieren interpreteren en benaderen.’
“Een lamp moet aan en uit kunnen, maar verder heb je zo veel vrijheid”
Atelier
Toeval of niet: de studio van Susanne zit in het Klokgebouw, het monumentale pand in Eindhoven waar ‘metaalgloeilampenfabriek’ Philips begin vorige eeuw bakeliet produceerde en dat nu ruim honderd creatieve ondernemers huisvest. In Susannes atelier op de vierde verdieping herinneren dikke betonnen steunpilaren nog aan de geschiedenis van het gebouw. De zelfgebouwde entresol van staal en spaanplaat, waar een kleine werkplaats is, versterkt de industriële sfeer. Verspreid door de vijf meter hoge ruimte hangen haar lampen, op de werktafels liggen allerlei schaalmodellen en proefjes en tegen de muren staan kasten met materialen, allemaal keurig gelabeld. ‘Ik houd van de rauwe uitstraling van deze plek. Je ziet dat er wordt gewerkt.’
LEES OOK
Ontdek het ambacht: handgeknoopte wandkleden
“Ik was totaal geobsedeerd ”
Toen Susanne in 2016 haar Rhythm of Light-lamp presenteerde op de SaloneSatellite, de beurs voor jong ontwerptalent in Milaan, viel het internationale publiek als een blok voor haar eigentijdse kroonluchter. Voor Rhythm of Light greep ze terug op een veel ouder kledingstuk: de hoepelrok. ‘Hoe werkt zo’n enorme rok, hoe bewegen vrouwen erin? Ik was totaal geobsedeerd. Zo zeer zelfs, dat toen ik een keer naar klassiek ballet ging kijken, ik eigenlijk alleen maar dansende lampenkapjes zag – de tutu’s van de ballerina’s, haha. Zo kwam ik op het idee dat er beweging in moest komen. Licht ís beweging, denk maar aan de opkomst en ondergang van de zon. De lamp bestaat uit metalen ringen met draden ertussen. Om precies te zijn: 180 draden, verspreid over elke twee graden van een volledige cirkel.
Teamwork makes the dream work
In de beginjaren maakte Susanne de modieuze lampen stuk voor stuk zelf. ‘Maar na nummer veertig dacht ik: dat moet anders. Toen heb ik de beslissing genomen om met fabrikanten samen te werken, zodat ik mijn handen vrij heb om nieuwe dingen te bedenken en dichter bij het ontwerpproces kan blijven. Ik maak hier alle modellen en prototypes, maar produceren doe ik niet meer. Er wordt goed gekeken naar welke klus bij iemand past. Sommige mensen vinden repetitief werk juist fijn bijvoorbeeld. Zo worden mijn lampen nog steeds met de hand gemaakt, door mensen die dat fantastisch vinden om te doen. Dat is toch geweldig.
LEES OOK
Let light rule: zo style je verlichting
Toekomstplannen
Momenteel is Susanne volop bezig met de ontwikkeling van Ruff, een lamp gebaseerd op de geplooide kragen die de laatste tijd veel op de catwalk te zien waren. ‘Tactiliteit is heel belangrijk in mijn werk. Dat brengt sfeer in de woonkamer, waar je vaak al genoeg harde materialen hebt, zoals steen en beton. Je hebt er iets zachts nodig. Niet alleen gordijnen en kussens, ook een lamp kan voor dat zachte aspect zorgen. Mijn ontwerpen gaan een connectie met de ruimte én met de mens aan. Door de materialen, het garen bijvoorbeeld, maar ook door de licht- en schaduwwerking. Rhythm of Light geeft zo’n mooi schouwspel. Ook als het garen van de lamp beweegt in de lucht doordat het raam openstaat. Iets wat je niet van tevoren kunt bedenken en wat zo mooi uitpakt: die verwondering is een cadeau.’
3x typisch Susanne
- Hoewel ze zich focust op modieuze lampen, ontwerpt Susanne ook meubels. Voorbeeld is bank Colla voor Pode, die vorig jaar is gelanceerd. ‘Ik zocht naar een vorm die aanvoelt als een omarming.’
- Als kind was Susanne al creatief. ‘Ik was altijd aan het tekenen en kleuren. Op vakanties zat mijn vader, die opgeleid is als architect, vaak te schetsen en dan deed ik met hem mee. Hij had een bouwbedrijf en mijn opa had een timmerbedrijf, dus ‘maken’ zit wel in mijn genen. Toen het wat minder ging in de bouw, maakte mijn moeder alle kleding van mij en mijn twee zussen. We zagen er alle drie hetzelfde uit, maar dan in een andere kleur, en dan hadden we ook nog hetzelfde kapsel. Vrij traumatisch, haha.’
- ‘Ik zoek beelden. Op Pinterest, maar ik heb ook dozen vol inspirerende beelden die ik erbij pak. Mode is een grote inspiratiebron. Het heeft natuurlijk niets met licht te maken, maar wel met vormtaal en tactiliteit. Daar zoek ik dan een materiaal bij. Meestal struin ik wat in een fourniturenzaak, tot mijn oog ergens op valt.’
WIN! Eén van Susannes creaties
Beantwoord de vraag en maak kans op een metalen Reflections Collage van Susanne. Zo’n mysterieus object zal elke wand direct uniek maken. Hoe doe je mee? Beantwoord de vraag en laat je gegevens achter. De winnaar krijgt persoonlijk bericht.
Bron: vtwonen 06-2021 | Productie en tekst Bartjan Bouman | Fotografie Ernie Enkelaar