Ontdek het ambacht: sculpturaal design
Vol overgave: dat is hoe Floris leeft én werkt. Met zijn zelfontworpen extrusiemachines perst hij klei tot sculpturale vazen, krukjes en tafels. Een unieke combinatie van ambacht en techniek dat leidt tot schitterend sculpturaal design, waar hij zich het liefst zeven dagen per week op stort.
Maker Floris Wubben (floriswubben.nl) @floris_wubben
Werkplaats In een voormalige technische school in Amsterdam van 180m2
Techniek Extruderen, hout- en metaalbewerken, glazuren en epoxywerk.
Favoriete gereedschap ‘De extruder. Daarmee werken we dag in dag uit.’
Ovens draaien overuren
Floris Wubben werkt, met zijn vaste medewerkers Maarten en Thomas en stagiaire Marloes in een groot atelier in een voormalige technische school in Amsterdam-West. Hier maken ze de sculpturaal design in de vorm van vazen, krukjes en tafels van geperste klei waarmee hij in 2014 doorbrak. Werktafels en wandkasten staan vol met objecten in verschillende stadia van het maakproces, de drie ovens zijn vrijwel permanent in gebruik. Een moeilijk proces is het, met een tussentijdse droogtijd van een paar weken tot wel drie maanden voordat de keramiek gebakken, geglazuurd en weer gebakken kan worden. Floris neemt steevast meer werk aan dan hij eigenlijk aankan. ‘In de coronatijd is het onze redding. We hebben het gelukkig hartstikke druk. Ik gedij bij stress. Ontwerpen is voor mij een way of life, ik ben er 24/7 mee bezig.’
Klei-spaghetti
Na jaren hoofdbrekens heeft Floris eindelijk zijn grootste, zelfontwikkelde extrusiemachine aan de praat gekregen, allemaal dankzij een plaatje van Play-Doh. ‘Op internet zag ik ooit kinderen van die klei-spaghetti maken met een soort knoflookpers. Ik wist meteen: dit is het.’ Precies dat is extrusie: het persen van een materiaal door een profiel. Na lang experimenteren is hij gaan werken met gewone klei, daar kwam na een test in de machine het mooiste object uit. Door het persen te onderbreken, de profielen te wisselen en de klei te draaien ontstaat de kenmerkende Wubben-vormentaal, hij beheerst de techniek tot in de puntjes. Zo ontstond zijn typerende sculpturaal design. ‘Keramiek is een moeilijk, indirect materiaal, ermee werken is echt een ambacht. Als je hout bewerkt, zie je meteen wat er gebeurt; bij keramiek zie je dat pas als het is afgestookt. De oven is een toverdoos die de klei transformeert en daarom is het openen van de oven zo verslavend. Het is een geluks- en stressmoment tegelijk: het is alles of niets, geslaagd of mislukt.’
LEES OOK
Ontdek het ambacht:
Sculpturaal design
Veel mensen vinden Floris’ werk interessant. Modehuizen als Isabel Marant, Givenchy en Louis Vuitton etaleren hun waren graag op zijn keramieken sokkels en Sting wilde een tafel, totdat bleek dat het zware gevaarte met geen mogelijkheid zijn huis in kon. ‘Mensen voelen de kracht die achter mijn werk zit. Sterk design roept vragen op: hoe is het gemaakt, waar is het van gemaakt? Mijn werk triggert mensen, omdat het nieuwsgierig maakt en omdat ze een connectie hebben met het materiaal. Mijn handschrift? Rauwe elegantie noem ik het, sierlijk maar industrieel. Ware stijl schreeuwt niet, vind ik. Mijn werk trekt de aandacht op een ingetogen manier. Mijn klanten willen steeds meer kleur, maar daar wil ik me niet mee bezighouden. In de laatste tien minuten van het proces bedenk ik welke kleur het gaat zijn. Het is niet waar mijn werk om draait, het gaat om het proces.’
Imperfectie
Floris voelt zich geen ontwerper, maar iemand die processen bij elkaar brengt die samen een bepaalde uitkomst geven. ‘Het is fascinerend dat de machine dingen voor mij bepaalt. Hoe de klei uit de extrusiemachine komt, is elke keer anders. Heeft het ineens een mooi gerafeld randje omdat het aan het profiel bleef plakken bijvoorbeeld, dan borduur ik daar weer op voort. De machines zijn net mensen; soms hebben ze hun dag niet. Als ik alles laat uitmeten en perfectioneren: de machines, de klei, het glazuur krijg je geen Wubben. De onvoorspelbaarheid, de imperfectie is juist tof.’
3x typisch Floris
- Floris ontwerpt alles op gevoel. ‘Als ik iets verzin, laat ik alles uit mijn handen vallen waar ik op dat moment mee bezig ben. Dan wil ik het zo snel mogelijk maken.’
- ‘Aan mijn werk kan je aflezen dat het met de hand gemaakt wordt, terwijl het met een machine geproduceerd is. Dat is mijn succesformule.’
- ‘Een groot werk heeft een stook van vier dagen. Bij sommig porselein kan de oven al open bij driehonderd graden, mijn steengoed mag pas uitgeladen worden bij vijftig graden. De klei komt uit Duitsland, twaalf ton per keer. We persen hier minimaal een ton klei per maand doorheen, een pallet vol.’
Bron: vtwonen 09-2020 | Fotografie Ernie Enkelaar | Tekst Bartjan Bouman
