Virussen en schimmels

Schimmels

Er bestaan nuttige en schadelijke schimmels voor planten. Op de plaagbeestjes na, veroorzaken schimmels de meeste ellende in de tuin. Tegen schimmels (fungiciden) kun je Luxan Spuitzwavel gebruiken. Hieronder staan de meest voorkomende schimmelziekten en de planten die ze kunnen aantasten.

• Sterroetdauw/black spot: esdoorn, rozen
• Bladvalziekte: Ribes, sierkwee
• Heksenbezem: berk
• Voet- en wortelrot: jonge zaailingen
• Roest: stokroos, populier, Berberis, perenboom
• Echte meeldauw: roos, ridderspoor, druif, Phlox, Monarda
• Valse meeldauw/wolf: vlinderstruik, druif, roos
• Vuur/meniezwammetje: heesters en bomen
• Het vuur: tulp
• Loodglans: kweepeer, Ribes, sering
• Het zwart: kerstroos
• Vruchtboomkanker: sierappel, sierkers
• Verwelkingsziekte: roos, esdoorn, linde
• Rooddraad: gazon
• Grauwe schimmel/ Botrytis/ vruchtrot: alle zwakke tuinplanten
• Phytophtora: rododendron, Viburnum
• Buxusschimmel

Bacteriën

Bacteriën kunnen hardnekkig zijn, vooral bij vruchtbomen. Ze infecteren de boom via de grond en het water. Bacteriekanker (kers en pruim) en bacterievuur (Cortoniaster) zijn de bekendste vormen. Bacterieziekten zijn moeilijk te bestrijden. Zieke delen van de plant moeten direct verwijderd worden en snoeiwonden moeten worden ingesmeerd met wondafdekmiddel (bijvoorbeeld Subopast, online-tuincentrum.be).

Virussen

Virusinfecties komen minder vaak voor, maar zijn wel zeer besmettelijk. Ze worden meestal overgebracht door plaagbeestjes als luizen en aaltjes. Aangetaste planten (vaak tulp, aardbei en blauweregen) zijn herkenbaar aan de gele vlekjes of streepvormige bladverkleuring en misvorming. De planten blijven duidelijk achter in groei. Bij virussen is voorkomen het enige recept, want deze zijn niet te bestrijden. Kies voor resistente plantenrassen en zorg altijd voor een goede hygiëne (bijvoorbeeld door gereedschap te ontsmetten).

Gebreksziekten

Een grond met tekorten is vaak direct te herkennen aan de ‘pipse’ uitstraling van een plant:

• Heeft de plant gelige stengels en geel blad? Dit duidt waarschijnlijk op een stikstoftekort.
• Als de plant donkergroen is met paarse bladverkleuringen, heeft hij waarschijnlijk een fosfortekort.
• Is het blad tussen de nerven verbleekt? Waarschijnlijk heeft de plant chlorose, een tekort aan onder meer ijzer, mangaan en sporenelementen.

Slap en geel blad

Aan het eind van de zomer zien de bladeren er altijd wat gehavend uit. Droogte, storm of harde regen laten hun sporen na. Het blad is geel, slap en kleiner door droogte, na een storm zijn grote bladeren gescheurd en na een harde regen of hagelbui zitten er vaak gaten in het blad. Een boom of plant overgroeit dit wel. Knip de afgebroken takken weg. Het blad valt in de herfst af.

Voorkomen is beter dan genezen

Een gezonde leefomgeving heeft een gunstige invloed op de weerstand van mensen en dieren. Dit gaat dus ook op voor planten. Eigenlijk is het niet gek dat een hongerige plant last krijgt van meeldauw of roest. Doordat gebreksziekten zich ontwikkelen, kunnen plaagbeestjes aanvallen en infectieziekten toeslaan. Voorkom plantenleed door de groeiomstandigheden te verbeteren:

• Verbeter de structuur van de grond met compost, organische bemesting, en geef eventueel extra water bij langdurige droogte. Verwijder regelmatig concurrerende planten (meestal onkruid).
• Maak het leefklimaat in de tuin aantrekkelijk voor vogels, vlinders en andere nuttige insecten. Hoe meer natuurlijke vijanden, hoe minder kans op het uitbreken van plagen.
• Pas vruchtwisseling toe in de moestuin.
• Voorkom wonden en andere beschadigingen aan de plant. Verse wonden zijn dé ideale toegangspoorten voor ziektekiemen, die zich verspreiden via wind en snoeigereedschap.
• Laat een plant rustig groeien. Teveel kunstmest jaagt een plant op en dat zorgt voor stress. Dat geldt ook voor een watertekort.
• Pluk aangetaste plantdelen tijdig weg en gooi ze in de groene container (niet op de composthoop)!
• Maak gebruik van de nieuwste ziekteresistente rassen. Kwekers zijn onophoudelijk bezig het tuinplantensortiment te vernieuwen en verbeteren.

Weerstand verhogen

De weerstand van planten is onder meer te verhogen door plantenthee te trekken van heermoes (paardenstaartonkruid) en bij de planten te gieten. Er zijn ook kant-en-klare preparaten verkrijgbaar die schimmelaantastingen helpen voorkomen, zoals Ecostyle Vital.