Bewoners
Wie: David (38, architect) en Bonnie (39, ondernemer), kinderen Frankie (5), Grayson (2) en kat Patsy. En aan de andere kant: Stephen (35, architect) en Tanja (34, decaan) en hun zoon Daniël (3)
Online: stretcharchitects.com
waar: Kaapstad, Zuid-Afrika, sinds 2019
soort huis: nieuwbouw twee-onder-een-kap, 95 m²
Woonsmaak: licht, functioneel en met een open gevoel
Bijzonder: de openingen in vloeren en wanden maken het huis extra ruimtelijk
Budgetproof dubbelwoning
Als je aanloopt tegen allerlei beperkingen, wordt een ontwerp daar eigenlijk alleen maar beter van. Dat vinden David Long en Stephen Hitchcock, twee vrienden die een architectenbureaurunnen en ieder de helft van een door hen ontworpen twee-onder-een-kap bewonen. Het idee werd uit nood geboren: zowel David als Stephen wilde graag in de binnenstad van Kaapstad blijven, maar de enige min of meer betaalbare kavel die ze konden vinden lag aan een vierbaansweg, tegen de Tafelberg op, en besloeg maar een klein oppervlak. 'Als je allebei begin dertig bent, aan het begin van je carrière staat én een jong gezin hebt, ziter maar één ding op: slim omspringen metje budget.' Ze besloten al hun geld in éénpot te stoppen en samen een pand met een minimale voetafdruk te ontwerpen, dat functioneert als twee aparte helften.
‘Zodra het budget het toeliet, bouwden we er weer iets bij’
LEES OOK
Sharing is caring: deze spullen kun je delen met de buren
Zelfde huis, andere stijl
Het stuk grond kochten de vrienden al in 2016, maar voor het nieuwe ontwerp namen ze de tijd. Verschillende versies kwamen voorbij. 'Totdat bepaalde ideeën afvallenen je bij het definitieve plan uitkomt', zegt David. 'We besloten eerst de 'schil' te bouwen en dan van beneden naar boven steeds een verdieping aan te pakken, zodra het budget dat weer toeliet.' Beide huizen hebben een vloeroppervlak van 95 m², verdeeld over drie verdiepingen die naar boven toe steeds iets kleiner worden, maar ze verschillen enigszins van elkaar. Allebei hebben ze een tuin, door een geel geverfde betonmuur omgeven, een keuken (in spiegelbeeld, omdat dat voordeliger was qua elektra) en een wentel-trap, maar op de bovenste verdiepingen zijn de huizen anders ingedeeld. Dat laatste moest wel, om aan de behoeftes van beide gezinnen te voldoen. Ook de kleuren zijn anders, ondanks de gedeelde donkere kozijnen: David en Bonnie hebben overal voor wit met hout gekozen, bij Stephen en Tanja is alles zwart met hout.
Ruimte creëeren
Toch is duidelijk te zien dat de huizen hetzelfde gevoel voor stijl delen. De bedoeling was om extra veel licht en openheid te creëren. Zo bestaan de stalen trappen uit dunne platen en spijlen waardoor ze luchtig ogen en is er overal zo veel mogelijk met ramen en openingen in muren gespeeld. 'Architectuur draait niet alleen om muren optrekken, maar ook om ruimtelijkheid, licht en de uitstraling van de materialen die je gebruikt', zegt David. 'Dat we op ons budget moesten letten, zie je vooral in dat laatste terug.' Zo zijn de plafonds niet van beton, maar van staal en hout, gecombineerd met plaatmateriaal. De buitengevel is van baksteen en stucwerk met metalen golfplaat. Binnen zijn die bakstenen simpelweg wit geverfd, waarmee weer een afwerkingslaag is bespaard.
LEES OOK
Tips voor budget wonen
Woonidee
De lichtinval van een daklicht benut je nóg meer door een opening te maken in een nabije scheidingsmuur. Bonus: een extra doorkijkje.
‘Vanuit de badkamer en suite heb je een schitterend uitzicht’
(Hoogte)verschillen
Ook is er handig omgegaan met de hoogteverschillen die veroorzaakt worden doordat de kavel schuin tegen een helling ligt. Vanaf de straat leidt een betonnen trap naar de twee voordeuren. De begane grond ligt dus wat lager dan straatniveau. Na de entree stap je in beide gevallen meteen de woonkamers binnen. Daar staan bij beide families vaste, betonnen wandbanken met aan één zijde kussens en aan de andere kant plaats voor bijvoorbeeld een tv. Om in de keuken en de tuin te komen, moet je in beide huizen nog een paar treden omlaag. Zo ontstaat een verdeling in zones die aanvoelt alsof het om verschillenderuimtes gaat, terwijl ze wel in verbinding met elkaar staan.
De stalen trappen dienen daarbij als een soort roomdividers. De wandbanken overbruggen het hoogteverschil en lijken door te lopen in de aanrechten; een visueel hoogstandje. Als je de trap op gaat, kom je in allebei de huizen uit bij een multifunctionele kamer, slaapkamers, kleedkamers op de bovenverdieping en badkamers. Maar hier beginnen ook de verschillen: de badkamers zijn anders ingedeeld, en waar bij David de trap verder wentelt naar boven, neemt bij Stephen een tweede trap aan de overkant van de overloop die taak over. Daardoor hadden David en Bonnie ruimte over voor een open lichtkoker, waarin weer een rond raam is uitgespaard dat licht doorlaat. 'Als mijn dochter boven aan het spelen is en ik sta te koken, kan ik toch contact met haar houden.'
LEES OOK
Van wandkast tot kamerscherm: de mooiste roomdividers
Liever in bad
Stephen en Tanja wonen met zoon Daniël in het huis met de zwarte trap en de zwartgeverfde balken. Ook dat huis voelt, ondanks het beperkte vloeroppervlak, flexibel en veelzijdig. Het is functioneel wel een beetje anders: zo hebben Stephen en Tanja een houtkachel beneden, kozen ze voor een eettafel en een wand met bovenkasten in de keuken in plaats van een eiland en rondom open planken. Ook hebben ze een bad in plaats van een inloopdouche. Zelfs de stijl oogt iets anders, doordat ze de wanden boven hebben betimmerd met verticale latten die een ritmisch accent geven en doordat de vaste bank beneden is bekleed met velours kussens.
'Kleine ingrepen maken vaak een groot verschil in dit soort gevallen', zegt Stephen. Als voorbeeld wijst hij op de gedeeltelijk glazen vloer die licht doorlaat van boven. 'En de plantenbakken die we aan de voorgevel hebben gehangen op allebei de verdiepingen.' De bakken zijn te bereiken via grote schuiframen aan de voorkant, waardoor de voorgevel de uitstraling van een balkon krijgt. 'In de plantenbakken groeien struiken en meerjarige planten die tegen een stootje kunnen. Ze hadden een paar seizoenen nodig om aan te slaan, maar nu geven ze de voorgevel een heel eigen smoel. Voor mij is dat onderdeel van het constante leerproces waar je als architect mee bezig bent.'
LEES OOK
Bad of luxe douche? De voor- en nadelen op een rijtje