ambacht

Ontdek het ambacht: objecten van vintage glas

‘Een aantal dingen besteed ik uit: het zagen, boren, glasblazen. Maar niet het stapelen. Dat doe ik zelf, dat maakt het een ‘Roos Kalff’.’
Leestijd 3 minuten
Lees verder onder de advertentie

Maker Roos Kalff (studiokalff.com)
Werkplaats Atelier van 40 m² in een bedrijfsverzamelgebouw in Amsterdam-Noord
Techniek Stapelen, lijmen, rijgen, boren, glasblazen, aardewerk gieten
Favoriete gereedschap 'Met mijn hoofd bedenk ik alles en mijn handen maken het'

Aan de glazen lampen komt geen druppel lijm te pas. Elk exemplaar wordt bijeengehouden door de elektriciteitsbuis in het midden. De gaten daarvoor worden gezaagd door de vaklieden van glaswerkplaats Van Tetterode. Op verzoek van Roos zagen zij soms ook het glaswerk bij zodat de vormen beter bij elkaar passen.
De tafel in het hoekje bij het raam is ‘niet de poppenhoek, maar de plakhoek’. Hier plakt Roos de glazen onderdelen voor de glazen en kandelaars aan elkaar met uv-lijm en een uv-lamp. ‘Ik kan het ook op de vensterbank in de zon laten uitharden, maar dat duurt me te lang.’

Nieuwe vorm & functie

'Voor mij zijn het net kleine wezentjes', zegt Roos Kalff, terwijl ze naar de tafel vol glaswerk wijst. Borrelglaasjes, wijnkelken, whiskytumblers, champagnecoupes: drinkglazen in talloze vormen en kleuren zijn per twee met de onderkant tegen elkaar bevestigd en vormen zo een vrolijk volkje. This Side Up heten ze en het grappige is: ze hebben helemaal geen vaste bovenkant. Je bepaalt zelf welke kant je gebruikt. Beide glazen zijn namelijk nog steeds bruikbaar. 'Dat is in een notendop wat ik doe', zegt Roos. 'Met mijn werk geef ik een nieuwe vorm en functie aan vintage glas.'

Lees verder onder de advertentie

Upcyclen heet dat tegenwoordig, maar toen ze tien jaar geleden afstudeerde aan de Rietveld Academie in Amsterdam, richting architectonische vormgeving, was ze daar niet mee bezig. 'Ik was gewoon gefascineerd door oud glas. De manier waarop dat het licht reflecteert, de barokke vormen, wat er gebeurt als je die met elkaar combineert.'

Ik gebruik glas zoals een schilder verf gebruikt

Net een kringloopwinkel

Als je Roos' studio betreedt, een werkruimte op de derde verdieping van een groot bedrijfsverzamelgebouw in Amsterdam-Noord, is het net alsof je een kringloopwinkel binnenloopt. Werkelijk óveral staat glas, in grote stellingkasten, op alle tafels, in open containers op de grond. En in allerlei vormen, maten en kleuren: drinkglazen, borden, schalen, kommen, vazen, zelfs een verdwaalde plafonnière. Hoewel, verdwaald? 'Ik moet het in het zicht hebben, anders weet ik niet wat ik allemaal in huis heb. Als ik begin met stapelen, want dat is in feite wat ik doe, moet ik meteen kunnen pakken wat ik nodig heb en niet eerst hoeven nadenken waar het ook alweer staat. Omdat jullie langskwamen is het hier nu redelijk opgeruimd, maar normaal is het een chaos. Zo werk ik nu eenmaal.

‘Welke kleuren populair zijn? Dat hangt van het land af. Nederlanders willen liever niet te veel kleur, maar laatst heb ik voor iemand in Istanboel een aantal lampen gemaakt met verschillende tinten blauw.’
Lees verder onder de advertentie
beeld vtwonen
‘Ik schilder het aardewerk, want het komt wit bij de keramist vandaan. Dat geeft een te sterk contrast met het glas. Ik gebruik er de verf van Farrow & Ball voor, zij hebben matte verf in mooie kleuren. Ja, het verven is een enorm gepriegel, maar dat is juist heerlijk. Kan ik even mijn verstand op nul zetten.’

Het is soms een heel gepuzzel om zo’n object te maken

Geen druppel lijm

Hoe ze haar glasobjecten maakt? 'Met uv-lijm', zegt Roos haast verontschuldigend. 'Je brengt het aan op het glas, zet er een uv-lamp op en dan wordt het binnen een paar seconden keihard.' Maar het werkelijke geheim van de smid is natuurlijk Roos' gevoel voor schoonheid, de geraffineerde manier waarop ze vormen en kleuren glas stapelt tot een fraai geheel. Dat doet ze op gevoel en daarom is het lastig om onder woorden te brengen. 'Het glas is jouw verf', zei iemand ooit. Je gebruikt het zoals een schilder verf gebruikt. Dat vond ik een mooie vergelijking. Ik maak de combinaties op het oog, het is een kwestie van experimenteren. Inmiddels doe ik het een tijdje, dus ik weet wat werkt. Zo pas ik in de kandelaars graag een bolvorm toe, heel of half, dat oogt goed. En de vormen moeten vloeiend op elkaar aansluiten.' Roos pakt een glas met een voetje en een tumbler en houdt ze met de onderkant tegen elkaar – beide zijn even breed. 'Kijk, zo lopen ze mooi in elkaar over. Daar let ik altijd op. Soms is dat een gepuzzel.'

Lees verder onder de advertentie
Roos verkoopt het meeste glas via haar site en in het buitenland. ‘Mijn werk is sierlijk en barok, dus behoorlijk on-Nederlands. Wij zijn toch het land van Rietveld en Mondriaan.’
‘Het enige glas dat ik nieuw koop, zijn de shotjesglazen. Die schaf ik in bulk aan. Ik maak er de kaarsenhouders voor de kandelaren van. Doordat de kandelaren allemaal dezelfde bovenkant hebben, worden ze familie van elkaar.’
beeld vtwonen
Lees verder onder de advertentie

3x typisch Roos

  1. 01.

    'Of het nou een kandelaar of een lamp is; elk glasobject dat ik maak is opnieuw een zoektocht naar de juiste combinatie. Dat is uitdagend, maar ook weleens gedoe.'

  2. 02.

    Roos' studio is meestal een chaos. 'Eigenlijk zou ik aan het eind van elke dag alles weer terug in de stellingen moeten zetten. Maar ja… het leven is te kort, haha.'

  3. 03.

    Met haar werk geeft Roos een nieuwe vorm en functie aan vintage glas. Upcyclen heet dat tegenwoordig, maar Roos is simpelweg al jaren gefascineerd door oud glas.

Bron: vtwonen 12-2019 | tekst Bartjan Bouman | fotografie Ernie Enkelaar