Zo werkt verwarmen met een warmtepomp

Verwarmen op basis van gas of stookolie is verleden tijd, als je het veel mensen en milieuliefhebbers vraagt. Er bestaan anno 2022 niet alleen opties die beter voor het milieu zijn, ook het financiële aspect is de overweging om van gas af te stappen waard. Hoewel het nog even duurt, is de pomp vanaf 2026 zelfs verplicht in nieuwbouwhuizen. Maar hoe werkt zo’n warmtepomp nou precies? Sarah de Meûter, hoofdredacteur van verbouwplatform Livios, legt het uit.

13 december 2022, 07:00

Verschillende soorten warmtepompen en hun werking

De warmtepomp is een populair alternatief voor gas en en stookolie en is zeker in nieuwbouwwoningen een interessante optie. Voor woningen bestaan er grofweg drie soorten warmtepompen, die allemaal op een eigen manier voor warmte in de woning zorgen. Sarah de Meûter, hoofdredacteur van verbouwplatform Livios: ‘Kijk je naar de naam van de pomp, dan zie je eigenlijk al waar het apparaat z’n warmte vandaan haalt.’ Hoewel ze dus alle drie op een andere manier werken, hebben de pompen één ding gemeen: ze verwarmen op een lagere temperatuur dan andere verwarmingstechnieken zoals een gasketel. ‘Het verwarmingswater dat vanaf een olie- of gasketel naar radiatoren gaat, is zo’n 50 tot 70 graden Celsius. Bij een warmtepomp spreken we van gemiddeld 35 graden Celsius’, aldus De Meûter. De andere verschillen tussen de drie pompen? Die zetten we op een rij.

Bodem-water warmtepomp: deze pomp haalt energie uit de bodem, en zet dit via een verwarmingssysteem met water om in warmte. Het is de meest efficiënte warmtepomp die er bestaat, maar vergt ook een flinke verbouwing. Er moet immers diep in de grond geboord worden en/of een groot leidingennet worden voorzien. Het is dus een intensieve ingreep, die bovendien veel geld kost. Toch zijn er genoeg situaties waarin deze pomp zich op den duur terugverdient.
Lucht-water warmtepomp: de lucht-water warmtepomp haalt energie uit de lucht en geeft dit net als de eerstgenoemde pomp door aan een verwarmingssysteem met water. Dit is veruit de populairste optie in normale woningen, doordat de pomp relatief makkelijk te installeren is. Combineer je deze pomp met vloerverwarming, dan heb je een optimale verwarming in huis.
Lucht-lucht warmtepomp: de lucht-lucht warmtepomp staat ook wel bekend als airco en wordt vooral gebruikt om de lucht in huis te koelen. Via een of meerdere binnenunits, gekoppeld aan een buitenunit, wordt warme (of koude) lucht de ruimte in geblazen. Het voordeel is dat je woning snel opwarmt, maar de temperatuur daalt even snel wanneer er geen warmte meer de woning wordt ingeblazen.

LEES OOK
Energielabel woning: dit wil je erover weten

Warmtepomp installeren? Dit moet je weten

De aanschaf van een warmtepomp is er niet zomaar een. Het kost niet enkel een verbouwing, maar ook flink wat geld. Daarom is het verstandig om je goed in te lezen en te weten waar je aan begint. Het belangrijkste punt om rekening mee te houden is volgens De Meûter de isolatie van je woning. ‘Een warmtepomp plaatsen in een bestaande woning loont zich pas wanneer het huis goed geïsoleerd is. Als je warmtepomp veel te hard moet werken om de woning te verwarmen – een warmtepomp verbruikt namelijk ook elektriciteit voor zijn werking – bedrieg je jezelf. De investering verdient zichzelf dan niet terug en je energierekening wordt alleen maar hoger.’

Voor wie in een bestaande woning toch graag kiest voor een warmtepomp en nog een goed werkende ketel heeft, adviseert De Meûter een hybride opstelling, waarbij de warmtepomp aan een gasketel gekoppeld wordt. Dit is eventueel een tijdelijke oplossing, waarna je stap voor stap het huis beter isoleert. De gasketel wordt zo minder en minder aangesproken waardoor je op termijn kunt overstappen naar volledige verwarming met een warmtepomp.

LEES OOK
Zo isoleer je een jaren 30-huis

In nieuwbouwhuizen is het een ander verhaal, want zij moeten sowieso voldoen aan strenge isolatienormen. Hier kan bij de bouw dus al rekening worden gehouden met de pomp en het plaatsen van vloerverwarming. Vraag je het De Meûter, dan zit er in een nieuwbouwhuis geen enkel nadeel aan een warmtepomp. Doen, dus!

Warmtepomp in combinatie met zonnepanelen

Een warmtepomp en zonnepanelen maken een gouden combinatie. Beide installaties vragen om een flinke investering, maar betalen zich op termijn terug. Een deel van het verbruik van de pomp kun je namelijk opvangen met eigen stroom. Bovendien bestaan er premies voor zowel pompen als zonnepanelen; de regering komt bewoners die duurzaam met elektriciteit omgaan nou eenmaal graag tegemoet.