Zo werkt de water-water warmtepomp
Een water-water warmtepomp is een volledige, all electric pomp die de warmte van het grondwater gebruikt om de woning te verwarmen. De temperatuur van de bodem hoeft hiervoor niet warmer te zijn dan in huis: een warmtepomp kan ook warmte uit de bodem halen als het koud is. Bodemwarmte is namelijk net als zonne-energie, alleen in dit geval opgeslagen in de bodem. Hoe feller de zon en hoe heter de zomer, des te meer warmte wordt opgeslagen in de aardbodem. Maar ook in een minder hete zomer kan er voldoende warmte worden opgeslagen om er de rest van het jaar warmpjes bij te zitten.
Hoe het werkt? Kort gezegd worden in de bodem buizen geplaatst waardoor het antivriesmiddel glycol wordt gepompt. Dit onttrekt warmte uit de bodem die vervolgens wordt doorgestuurd naar de binnenunit van de warmtepomp. In de binnenunit wordt de warmte omgezet naar een behaaglijke temperatuur voor het huis en tapwater.
Het is een zogenaamd geothermische systeem en volgens verwarminginfo.nl heeft de water-water warmtepomp het hoogste rendement van alle waterpompen. Er is één maar: het vergt een behoorlijke investering.
Zo duurzaam is de water-water warmtepomp: het water dat opgepompt wordt, kun je ook gebruiken om de WC mee door te spoelen of de tuin mee te sproeien.
Bronnen van de water-water warmtepomp
Een water-water warmtepomp maakt meestal gebruik van een gesloten verticale bron diep onder de grond, maar de laatste jaren hebben de knappe koppen niet stilgezeten en zijn er ook andere manieren ontwikkeld. Dit zijn de meest toegepaste bronnen:
-
Verticale gesloten bron: de meest gebruikte bron voor de water-water warmtepomp, omdat hij kan verwarmen en koelen, een hoog rendement heeft en de benodigde warmte op een klein oppervlak uit de grond worden kan gehaald. Ideaal als je een kleine tuin hebt. De buizen liggen op 40 tot 150 meter diepte.
-
Horizontale gesloten bron: bestaat uit een systeem van buizen dat horizontaal onder de tuin wordt aangelegd op een diepte van ongeveer 1,5 meter. Ideaal als je een grotere tuin hebt, maar het lastig is om diep te boren.
-
Verticale open bodembron, ook wel aquifers genoemd: maakt gebruik van twee bronnen in de grond. Via de warmtewisselaar onttrekt de warmtepomp warmte aan het grondwater in de ene bron, waarna het grondwater met een lagere temperatuur naar de onttrekkingsbron wordt teruggepompt. In de zomer kan het systeem ook andersom werken om te koelen.
-
Gesloten collector in oppervlaktewater: door middel van een gesloten warmtewisselaar wordt warmte uit oppervlaktewater gehaald, bijvoorbeeld een rivier of kanaal. Diep, stromend water is het efficiëntst.
Nog vrij nieuwe bronnen voor de water-water warmtepomp zijn prefab heipalen voorzien van een warmtewisselaar en speciale dak- en gevelcollectoren die warmte onttrekken aan de lucht, zelfs als de zon niet schijnt.
Wat is er nodig voor een water-water warmtepomp?
De oude cv-installatie eruit en de water-water warmtepomp erin: het klinkt simpeler dan het is. In de meeste gevallen wordt er gekozen voor een verticale bron voor de water-water warmtepomp en dan betekent dat er flink wat grondwerkzaamheden moeten worden verzet. Een gespecialiseerd bedrijf zal bepalen hoeveel en hoe diep de putten moeten worden gegraven, dit hangt met name af van de gesteldheid van de bodem en het vermogen van de warmtepomp. Reken op 40 tot 160 meter onder de grond.
Bij een horizontale bron wordt er minder diep geboord, maar zijn de buizen wel in lange stroken onder de grond gelegd: ook een behoorlijke klus. Beide bronnen halen de warmte uit het bodemwater en transporteren dit naar de binnenunit. Deze staat meestal op de oude plek van de cv-installatie en heeft het formaat van een koelkast.
Goed om te weten: je hebt een vergunning nodig om grondwater op te mogen pompen en je moet ook grondwaterheffing betalen. Daar staat dan weer tegenover dat je voor het opgepompte water dat je terug laat vloeien een vrijstelling kunt aanvragen.
Wat kost een water-water warmtepomp?
Je voelt het waarschijnlijk al aankomen: een water-water warmtepomp is door alle grondwerkzaamheden niet goedkoop. De kosten van de aanschaf en installatie liggen volgens verbouwkosten.com tussen de 13000 en 17000 euro (ter vergelijking: een lucht-waterpomp kost tussen de 8000 en 11000 euro). Hoe dieper het grondwater zit, hoe dieper er geboord moet worden en dat brengt extra kosten met zich mee. Ook kost het meer elektriciteit om grondwater dat erg diep zit omhoog te pompen.
Hier tegenover staat wel het hoogste rendement van alle warmtepompen, je koelt je huis ermee in de zomer en je hebt geen buitenunit die in het zicht staat en soms een storend geluid maakt.
