Reizen naar en door Zuid-Zweden
Zuid-Zweden is ideaal om per trein te ontdekken, maar het is ook een goede optie om voor een elektrische auto te kiezen. Het barst er van de oplaadpunten. De Zweden lopen gevoelsmatig 100 stappen voor op gebied van duurzaamheid. Niet alleen in hoe ze van A naar B komen, maar ook in het hergebruik van materialen en hun ontwerpen voor de toekomst. Elke Zweed begint op een bepaald moment wel over de verantwoordelijkheid die we moeten nemen voor de natuur en onze planeet. De innovatieve ideeën zie je ondertussen overal terug in hun dagelijks leven.
Hip Malmö
Start je trip in het Rotterdam van Zweden. De stad is gevuld met jonge designers, mooie musea en natuurlijk lekkere restaurants en fijne hotels. Elke keer dat je hier komt, zijn er meer oude industriegebieden veranderd in leefbare bestemmingen. Dit doen architecten met veel liefde voor duurzaamheid; alles van het oude gebouw dat nog nut heeft of goed is wordt hergebruikt in het nieuwe gebouw. Upcycling is de middle name van Malmö. De stad is tegelijk de toegangspoort vanuit het zuiden tot de rest van Zweden, zeker als je met de trein reist of via Kopenhagen het land binnenkomt. Het station van Malmö is een bezienswaardigheid op zich met de enorme tijdschriftenhoek in de kiosk en bakkers waar je een heerlijke kanelbullar voor onderweg haalt.
Het koninkrijk Kosta Boda
Het bekendste glaswerk ter wereld komt uit Kosta Boda. Ze maakten hier zelfs de glazen bokaal van het Songfestival. Bij een bezoek aan Glasriket, het koninkrijk van kristal, logeer je uiteraard in het Kosta Boda Art Hotel. In dit hotel staat glaswerk ter waarde van een duizelingwekkende 50 miljoen euro, dus wees voorzichtig wanneer je er met je koffer rondloopt. De bar is helemaal van blauw glas gemaakt en in elke hotelgang vind je glazen kunstwerken uit de werkplaats van het dorp. Je kunt de werkplaats bezoeken en designers en glasmeesters aan het werk zien. Met een beetje geluk zie je internationaal gevierde glaskunstenaars Bertil Vallien of Kjell Engman aan het werk. Elk glas en iedere schaal wordt met de hand geblazen en zoiets zie je niet iedere dag. Neem dus zeker een tour door de glasfabriek. Tip: als je wacht op de gids, dan mag je nóg dichter bij de gloeiendhete ovens komen.
De knusse stad Värnamo
Hier gaan de natuur en design hand in hand. De wieg van de beroemde ontwerper Bruno Mathsson stond in deze plaats. In het ouderlijk huis waar Bruno's vader begon als meubelmaker is nu het Bruno Mathsson Centre, een museum met veel van zijn originele, vintage stukken én kantoor. Zelfs Ikea kopieerde de stoel van Mathsson, maar hier in Zuid-Zweden is het origineel nog te krijgen. Inwoners noemen de stad de furniture and film city. Niet zonder reden trouwens, want Värnamo staat hoog op de lijst bij filmfanaten. Op het centrale plein ligt een bekend vierkant ingemetseld dat in de film The Square werd gebruikt.
Nederland in Zweden
Net buiten Värnamo vind je ineens een perceel dat van Nederlandse hand komt. Tuinarchitect Piet Oudolf ontwierp de tuin van museum Vandalorum als een kunstwerk om het gebouw heen. Het ontwerp is geïnspireerd op traditionele Zweedse schuren, in die kenmerkende rode kleur. Hier tref je niet alleen wisselende collecties van kunstenaars, maar óók Syltan, misschien wel het beste restaurant van Zuid-Zweden. Je wacht er in de rij om je bestelling door te geven, maar daarvoor krijg je borden met perfect bereide vis en knisperende salades op tafel. Het menu wisselt elke dag. Je eet hier brood en boter zoals je het nog nooit proefde. Met mooi weer zit je in de tuin omringd door de bijzondere architectuur. Aan het restaurant grenst de museumwinkel, wat in Zweden nooit zomaar een museumwinkel is. Ja, alles hint naar de tijdelijke exposities en blijvende collectie van Vandalorum, maar de Zweden zijn goed in dit vertalen naar items die je in huis wilt halen. De moeite om een rondje te doen.
Keramiekexpositie
Tot begin november 2023 is bij het Vandalorum een expositie van Zweden's bekendste keramiekkunstenaar Lisa Larson (92) te zien. Het schijnt dat elk zichzelf respecterende Zweedse familie wel íets van haar in huis heeft staan. Ze maakte het meest verkochte servies van het land. Als je Barn 1 binnenkomt, spat het keramiek van de lichtblauwe tafels af. Het is een wonderlijk gezicht om haar 420 werken te zien in de hoge en lichte expositieruimte van het museum. Door het ontwerp van de tien meter hoge barn valt er nooit direct zonlicht op de uitgestalde kunst, maar is er toch overal natuurlijk licht. Het Vandalorum heeft tien tot vijftien wisselende exposities per jaar, dus gelukkig blijf je genoeg redenen houden om terug te komen naar dit bijzondere museum.
Almhült; het Ikea-walhalla voor interieurliefhebbers
Wanneer je door Zuid-Zweden reist waan je je regelmatig in een Ikea. Niet gek, want bijna elk Ikea-meubel draagt de naam van een plaats uit de regio Småland. Van de plaats Almhült, waar je het enige echte Ikea-museum vindt, tot Växjö, een naburig stadje. In het museum vereeuwig je jezelf op de cover van een catalogus en zie je van dichtbij hoe de meubels honderden keren getest worden. Logeren doe je bij het Ikea-hotel, waar alles wat je ziet en aanraakt uiteraard van de lokale meubelfabrikant komt. En in dit geval is dit heel dicht bij de waarheid.
Mooi Växjö
In elke regio heb je wel zo'n stad die alles met elkaar verbindt. In het geval van zuidelijk Zweden is dit Växjö. Op papier leest het een stuk makkelijker weg, dan dat je de naam van de stad uitspreekt trouwens. De stad is knus en heeft een opmerkelijke kerk in Zweeds rood. Je wandelt er heerlijk langs het meer en de lunch of fika nuttig je bij Kafe de Luxe. Het leuke aan de lunch in dit land is dat je bijna overal eet wat de pot schaft. Zo heb je bij dit lokale restaurant keuze uit vier gerechten en krijg je daarnaast brood en dips van het huis. Het is wel goed om overal in de gaten te houden dat de lunch meestal rond half twee of twee uur stopt. Daarna begint de fika en is de keuken gesloten. Natuurlijk valt er dan nog genoeg lekkers te krijgen in de zoete categorie.
Natuur en cultuur in Zweden
Twijfel je nog over een trip naar Zuid-Zweden? Niet doen. Hier gaan design, duurzaamheid en natuur naadloos in elkaar over en die mix alleen al maakt de regio het bezoeken waard. Van de gelouterde glasmeesters in Kosta Boda tot het waanzinnige museum in Värnamo, dit interieurwalhalla in het zuiden van Zweden is een unieke plek op de wereld.
